นาฏดุริยศิลป์โขนละคอนเครื่องประกอบพระยศแห่งพระมหากษัตริย์

[สยมภูวญาณ]

คืนนี้เพลงจะเอาลำดับพิธีการไหว้ครูครอบครูโขนละครมาฝากทุกคนนะครับ
รอซักพักนะครับ
ขอบคุณเสียงขอบคุณจากทุกท่านครับ

[เสือร้องไห้]

เจ้มารอรับรัก  อุ้ย...รอรับรู้  รับฟังด้วยคนจ้า
ให้เจ้เป็นเเม่ยก  อุ้ย..ผิดอีกเเระ  เเฟนคลับเพลง

สักคนน่ะคะ  พี่กี้ไปไหน  มารอฟังน้องเพลงเร็ว

[poppuri]

อยากถามผู้ตั้งกระทู้อ่ะค่ะ ว่า

เคยได้รู้จัก หรือ เคยรำ เพลงระบำตรีมูรติ อาศิรวาทบ้างหรือป่าวคะ

พอดีเหมือนเคยได้เห็นมาในเว็บหนึ่งแต่จำไม่ได้แล้วค่ะ อิอิ

การแสดงชุดนี้ จะเกี่ยวกับ 3มหาเทพ พร้อมด้วยมหาเทวี

ซึ่งได้แก่ พ่อพระศิวะ พ่อพระนารายณ์ พ่อพระพรหม แม่พระอุมา แม่พระลักษมี และ แม่พระสุรัสวดี มาร่ายรำและให้พร

คือ ถ้าเป็นไปได้อยากชมการแสดงอ่ะค่ะ ถ้ามีโปรดลงให้ชมด้วยนะคะ จะเป็นพระคุณอย่างสูง

[จิ้งจอกพันหน้า]

คืนนี้เพลงจะเอาลำดับพิธีการไหว้ครูครอบครูโขนละครมาฝากทุกคนนะครับ
รอซักพักนะครับ
ขอบคุณเสียงขอบคุณจากทุกท่านครับ

รอฟังเหมือน กัน จ้า  น้องเสือขอเก้าอี้ เพิ่ม 1 ที่จ้าๆๆๆๆๆๆๆ

[สยมภูวญาณ]

รอกันนานนิดนึงนะครับ..อิอิ..เพลงเหนื่อยกับการสอนนักเรียนมากไปหน่อย
กลับมาก็เลยน๊อคเอาซะ
วันนี้จะทำตามสัญญาละนะครับ
การไหว้ครูนาฏศิลปไทยโขนละคอน มีทั้งหมดที่สามารถสรุปได้ 5 ขั้นตอนครับ ได้แก่
ขั้นที่๑ ไหว้ครูเมื่อเริ่มเรียน หรือที่เรียกว่าคำนับครู เป็นพิธีที่จะคัดเลือกศิษย์ว่าจะอยู่ในสาขาหรือจำพวกใด และครูผู้ใหญ่จะพาศิษย์นำกล่าวบูชาครู เครื่องสังเวยที่ถวายจะยังไม่มากมายเท่าใดนัก แล้วครูจะจับมือให้รำเป็นปฐมฤกษ์(ท่ารำที่หัดให้ท่าแรกคือท่าถวายบังคม)จากนั้นศิษย์ก็จะแยกย้ายกันไปฝึกหัดกับครูของตน
ขั้นที่๒   เมื่อศิษย์ฝึกหัดไปได้พอสมควร สามารถออกแสดงเป็นตัวประกอบได้บ้างก็จะทำพิธีไหว้ครูเพื่อต่อเพลงหน้าพาทย์ ซึ่งเป็นเพลงที่ถือว่าศักดิ์สิทธ์ ในขั้นนี้จะต้องจัดเตรียมสถานที่เครื่องสังเวยบูชาและเชิญครูผู้ใหญ่ที่ได้รับหน้าที่ครอบมาประกอบพิธีและทำพิธีครอบในตอนท้าย การครอบของฝ่ายนาฏศิลป์จะครอบศีรษะครูทั้งหมด๓ศีรษะ อันได้แก่ พระภรตฤษี พระพิราพ เทริด ให้แก่ศิษย์ทีละคน
ขั้นที่๓   ไหว้ครูเมื่อศิษย์มีความสารถที่จะเป็นครูถ่ายทอดความรู้ให้กับศิษย์รุ่นหลังได้ พิธีไหว้ครูครั้งนี้เป็นพิธีที่สำคัญ จะต้องจัดเตรียมอุปกรณ์และเครื่องสังเวยมากมาย ลำดับพิธีการในขั้นนี้มีความละเอียดซับซ้อนมาก เมื่อครูนำการกล่าวไหว้ครูถวายเครื่องสังเวยเสร็จสิ้น ครูผู้ประกอบพิธีซึ่งสมมติเป็นพระภรตฤษีจะทำพิธีครอบศีรษะและมอบอาวุธศิลป์ ศร พระขรรค์และอุปกรณ์การแสดงให้กับศิษย์ โดยที่ศิษย์จะเข้ามาถวายดอกไม้ธูปเทียนผ้าขาวเงินกำนล พร้อมทั้งขันให้ครูเสียก่อน ครุครอบศีรษะสำคัญให้พร้อมทั้งมอบอาวุธให้ศิษย์รับไว้และประสิทธิ์ประสาทพรพร้อมทั้งอนุญาตให้ไปเป็นครูได้ ในขั้นนี้เรียกว่า พิธีรับมอบ
ขั้นที่๔   ไหว้ครูเมื่อเริ่มเรียนหน้าพาทย์สูงสุด หน้าพาทย์องค์พระพิราพเป็นหน้าพาทย์สูงสุดทั้งทางดนตรีและนาฏศิลป์ ผู้ที่จะเรียนและได้รับการต่อท่า จะต้องผ่านกฏเกณฑ์และระเบียบมากมายต่างๆ การต่อหน้าพาทย์เพลงนี้ มีกฎเกณฑ์กำหนดว่า ผู้ได้รับการถ่ายทอดต้องมีความรู้ ความสามารถสูง เป็นชายที่บวชแล้ว มีวัยวุฒิสมควร การต่อหน้าพาทย์จะต้องทำพิธีไหว้ครูก่อน และจะต้องทำการต่อท่าในวัดหรือในวังเท่านั้น ไม่นิยมต่อท่ารำที่บ้าน เพราะเชื่อกันว่า พระพิราพมีมหิทธานุภาพมาก ศิลปินจึงมีความเคารพเกรงกลัว จะเชิญเสด็จให้ลงมาแต่ในวัดหรือวังเท่านั้น
ขั้นที่๕   ไหว้ครุเมื่อรับมอบให้เป็นผู้ประกอบพิธีต่อไป นิยมประกอบพิะีภายหลังการไหว้ครูครั้งใหญ่ประจำปี เมื่อเสร็จสิ้นพิธีครอบและรับมอบแล้ว ครูผู้ใหญ่จะเรียกศิษย์ที่มีความสามารถมีคุณสมบัติครบถ้วนตามบทบัญญัติไว้ให้เข้ามา แล้วมอบตำรา ไม้เท้า และศีรษะครูที่สำคัญ พร้อมทั้งประสิทธิประสาทกรรมสิทธิ์ และพรมงคลท่ามกลางครูผู้ใหญ่หลายๆท่าน
   ขั้นตอนการไหว้ครูทางนาฏศิลป์โขนละคอน ศิลปินบางท่านอาจจะได้รับการประกอบพิธีไม่ครบทั้ง๕ขั้นตอนก็ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของแต่ละท่านและตามความคิดเห็นของครูผู้ใหญ่ แต่อย่างน้อยทุกท่านจะผ่านขั้นตอน ๑ ๒ ๓ แล้วทุกท่านครับ

[สยมภูวญาณ]

[Purple_Tulip]

ข้อมูลแน่นมากๆ ขอบพระคุณน้องเพลงค่ะ

ที่นำความรู้ เิอกลักษณ์ไทยมาให้พวกเราได้ชื่นชมกัน

ปล.อยากดูคลิปคุณน้องแสดงบ้างจังค่ะ

[สยมภูวญาณ]

เพลงมีลำดับขั้นตอนการประกอบพิธีไหว้ครูโขน-ละครและพิธีครอบ พิธีรับมอบ ตามแบบแผนปฏิบัติของครูอาคม  สายาคม ซึ่งเป็นรายการที่เคยประกอบพิธีถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเมื่อคราวที่พระราชทานสวมมงคล ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน เมื่อวันที่ 24 มกราคม 2506 อ่ะครับแต่ไม่รู้ว่าจะเป็นดาบสองคมรึป่าว ยังไงรบกวนเว็บมาสเตอร์พิจารณาด้วยนะครับ แต่ตอนนี้เพลงขอเอาลำดับพิธีการไหว้ครู-ครอบตามแบบฉบับคุณครูม.ร.ว.จรูญสวัสดิ์  ศุขสวัสดิ์ ณ อยุธยา ซึ่งเป็นตัวอย่างการไหว้ครูครอบในพิธีของราษฎร์ ขั้นตอนมีดังนี้ครับ
   1.เพลงพราหมณ์เข้า หมายถึงพราหมณ์ผู้ประกอบพิธีมายังมณฑลพิธี
   2.ประธานจุดธูปเทียน เรียกเพลงสาธุการ
   3.ครูผู้ประกอบพิธีกล่าวบูชาครู-ศิษย์กล่าวตาม เรียกเพลงสาธุการกลอง
   4.กล่าวอัญเชิญเทวดาให้เสด็จมาชุมนุมในพิธี  เรียกเพลงตระเชิญ
   5.กล่าวอัญเชิญเทวดาแต่ละองค์แล้วเรียกเพลงดังนี้ -ตระสันนิบาต อัญเชิญพระอิศวร
                                       -ตระนารายณ์บรรทมสินธุ์  อัญเชิญพระนารายณ์
                                       -เสมอข้ามสมุทร  อัญเชิญพระพรหม
                                       -ตระพระคเณศ  อัญเชิญพระคเณศ
                                       -โคมเวียนและกลม อัญเชิญเทพบุตรเทพธิดาทั้งหลาย
    6.ครูผู้ประกอบพิธีกล่าวอัญเชิญบูรพาจารย์ เรียกเพลง -ตระฤษีกไลโกฎ อัญเชิญพระฤษีกไลโกฎ
                                            -ดำเนินพราหมณ์ อัญเชิญครูฤษีทุกๆองค์
    7.ครูผู้ประกอบพิธีกล่าวไหว้ครู เรียกเพลง  -เพลงช้าเพลงเร็วเพลงลา อัญเชิญครูพระ นาง วานร
                                   -เสมอสามลาและเสมอมาร  อัญเชิญครูยักษ์
   8.ครูผู้ประกอบพิธีกล่าวไหว้พระพิราพ ศิษย์ทุกคนกล่าวตาม เรียกเพลง -เพลงตระประทานพร อัญเชิญพระพิราพ
                                                          -องค์พระพิราพ(พระพิราพเต็มองค์)คือการเสด็จมาของพระพิราพ
    9.ครูผู้ประกอบพิธีกล่าวบูชาครู เรียกเพลง -ลงสรง แสดงความคารวะด้วยการรดน้ำ
                                    -เสมอเข้าที่ อัญเชิญครูเข้าประทับตามที่ที่ได้จัดเตรียมไว้ให้
    10.กล่าวถวายเครื่องสังเวย เรียกเพลงนั่งกินแล้วเซ่นเหล้า เป็นการถวายภัตตาหารผลาหารพร้อมทั้งเครื่องดื่มแก่ครู
    11.ศิษย์ร่วมกันรำถวายมือ เพลงช้าเพลงเร็ว ตระนิมิตร บาทสกุณีฯ
    12.กล่าวลาเครื่องสังเวย แล้วเรียกเพลงตระเทวาประสิทธิ์และเพลงโปรยข้าวตอก
    13.ประกอบพิธีครอบ-รับมอบ เรียกเพลงเสมอเถร แทนการเสด็จมาของพระฤษี และดำเนินการครอบ-รับมอบจนเสร็จสิ้น
    14.เพลงพราหมณ์ออก การเสด็จกลับของพระภรตฤษี
    15.เพลงเชิด  การเดินทางกลับของเหล่าเทพที่เสด็จมา
    16.เพลงเสมอ   การเดินทางกลับของเทพที่เสด็จมา
    17.เพลงกราวรำ-ลา   เป็นการแสดงความยินดีเมื่อสำเร็จลุล่วงและเป็นการส่งครู

เสร็จละครับพี่น้อง ใครมีอะไรเพิ่มเติมช่วยแนะนำด้วยนะครับ

[จิ้งจอกพันหน้า]

 
ขอบคุณครับ..คุณครู

[สยมภูวญาณ]

ขอบคุณครับ..คุณครู

ว่าไปเรื่อยแล้วพี่กี้ใครเป็นครุใครกันแน่

[สยมภูวญาณ]