"สัปตะมาตริกา" พระแม่ทั้ง 7 พระองค์

[กาลิทัส]

พระแม่ทั้ง 7 องค์ เรียกว่า "สัปตะมาตริกา" ปรากฎอยู่ในนิกายศักติ ถือว่าเป็นบุรพเทวีที่ได้รับการเคารพบูชามาแต่โบราณ ผู้คนส่วนมากจะบูชาขอพรเพื่อการปกป้องและฝากลูกหลานไว้ให้พระองค์คอยดูแล
พระแม่ทั้ง 7 องค์ถือเป็นพละกำลังฝ่ายสตรีที่ถือกำเนิดจากพระชายาแห่งเทพบุรุษ โดยบรรดาพระชายาเหล่านั้นได้รับพลังจากพระแม่ศักติหรือพระแม่ศรีมหาอุมาเทวีอีกที ได้แก่
1.พระแม่จามุนดี ( Chamundi ) หรือ จามุนเดศวรี



ถือกำเนิดจากพลังของพระแม่ศักติ พระพักตร์ดุร้าย มี 3 พระเนตร 8 พระกร ถือตรีศูล กระบอง ลูกศร คันศร จักร สังข์ ปาศะ ( บ่วงบาศก์ ) และ โล่ห์ เป็นพระศาสตราวุธทรงกระบือเป็นพาหนะ พระบาทซ้ายวางบนศีรษะของมารผู้ศิโรราบและสวดมนตร์ถึงพระนาง

2.พระแม่มเหศวรี ( Maheshwari )



ถือกำเนิดจากพลังของพระศิวะมหาเทพและพระแม่อุมา มี 3 พระเนตร ผิวพระวรกายขาวบริสุทธิ์ 4 พระกร ถือกลองดามารู ( บัณเฑาะว์ ) ลูกประคำภาวนา ตรีศูลด้ามยาว และธงเล็กด้ามยาวสัญลักษณ์รูปโค แต่พระศาสตรา 2 อย่างหลังทรงเหน็บไว้ในอ้อมพระกรหากทรงอยู่ในอิริยาบทประทานพร โดยหากทรงอยู่อิริยาบทนั้นจะทรงแบพระหัตถ์ขวาตั้งขึ้นเรียกว่า"อัภยัม มุทรา" และแบพระหัตถ์ซ้ายลงเรียกว่า"วระตะการัม มุทรา" ทรงโคอุสุภราชเป็นพาหนะ
[HIGHLIGHT=#ffffff]3.พระแม่ไวษณวี ( Vishnavi ) [/HIGHLIGHT]



ถือกำเนิดจากพลังของพระวิษณุ -นารายณ์และพระแม่ลักษมี มี 2 พระเนตรดุจดั่งดอกบัว ผิวพระวรกาย
ดั่งท้องฟ้าหรือเป็นสีฟ้าหม่น 4 พระกร ถือจักร สังข์ และกระทำมุทราทั้ง 2 อย่างข้างต้น ทรงพญาครุฑเป็นพาหนะ

4.พระแม่พรหมมี ( Brahmi ) หรือ พราหมณี



ถือกำเนิดจากพลังของพระพรหมและพระแม่สรัสวตี มี 2 พระเนตรกลมโต ผิวพระวรกายเป็นสีนวลเจือทอง 4 พระกร ถือหม้อน้ำกมัณฑลุของพราหมณ์บรรจุน้ำพระคงคา ธงเล็กด้ามยาวสัญลักษณ์รูปหงส์ และกระทำมุทราทั้ง 2 อย่างข้างต้น ทรงพญาหงส์เป็นพาหนะ

5.พระแม่เกามารี ( Kowmari )



ถือกำเนิดจากพลังของพระขันธกุมารและพระชายาทั้งสองคือ เทวเสนา ( เทวญาณี,เกามารี ) และวัลลี -
มี 2 พระเนตร ผิวพระวรกายดั่งทาด้วยกุงกุมัม ( ผงเจิมหน้าสีแดง )หรือเป็นสีชาด 4 พระกร ถืออังกุศัม ( หอกสั้นของอินเดีย มียอดเป็นหอกแหลม ขนาบข้างด้วยเหล็กสับช้างและเหล็กโค้ง ) ธงเล็กด้ามยาวสัญลักษณ์รูปนกยูง และกระทำมุทราทั้ง 2 อย่างข้างต้น ทรงพญานกยูงเป็นพาหนะ
6.พระแม่อินทิราณี ( Indirani ) ,อินทราณี หรือไอณทรี



ถือกำเนิดจากพลังของพระอินทร์และพระนางศจีอินทราณี มี 2 พระเนตร พระวรกายประดับด้วยเครื่องประดับและเครื่องทรง ( เช่น สร้อย แหวน กำไล ผ้าไหม สไบ ๆลๆ ) อันหรูหรางดงาม 4 พระกร ถือวัชระอุทุม ( แล่งสายฟ้า หรือ วชิราวุธ ) ธงเล็กด้ามยาวสัญลักษณ์รูปหม้อกุมภะ และกระทำมุทราทั้ง 2 อย่างข้างต้น ทรงพญาช้างเป็นพาหนะ

7.พระแม่วราหิ ( Varahi ) เกิดจากพลังของพระยมราช และ พระนางยมี หรือ ยมุนา



มีพระพักตร์เป็นหมูป่า ผิวพระวรกายเป็นสีมืดมัว - ประดับพระวรกายด้วยเครื่องประดับและเครื่องทรงสีนิลและสีดำ 4 พระกร ถือไม้โกร่งตำข้าว คันไถ และกระทำมุทราทั้ง 2 อย่างข้างต้น ทรงพระที่นั่งยมะบังลังค์เป็นพาหนะ อนึ่ง ในมุทรานั้นมีความหมายแสดงถึงพระกรุณาของพระแม่เจ้าคือ "อัภยัม มุทรา" หมายถึง "เราจะปกป้องเธอ จงอย่ากลัวสิ่งใด" "วระตะการัม มุทรา" หมายถึง "เราให้พรตามที่เธอขอมา"

พระแม่ทั้ง 7 ได้รับการบูชาเป็นอันมากในนิกายศักติ มีตำนานกล่าวว่าคราวหนึ่งบรรดาอสูรมีอำนาจมากเพราะได้พรจากพระเป็นเจ้า เช่น มหิษาสูร ศุมภะ นิศุมภะ จันทร มุนดา ทูมรักษะ รัคตะบีชะ เป็นต้น ได้รวบรวมบรรดาอสูร มาร และ รากษส บุกรุกสวรรค์และขับไล่เทพยดาทั้งหมดออกไป เทพทั้งหมดมี พระวิษณุ พระพรหม พระอินทร์เป็นแกนนำ พากันไปเฝ้าพระศิวะที่เขาไกรลาศ พระแม่อุมาตอบรับคำขอเทพยดาจึงทรงบันดาลพระรูปเป็นพระแม่อาทิปาราศักติ 18 พระกร หรือ พระแม่ทุรคาเทวี โดยอาศัยกระแสพิโรธจากเทพเจ้าทุกองค์ แล้วทรงรับเทพศาสตราวุธจากบรรดาเทพ หลังจากนั้นทรงตรัสว่า"เทพทั้งหลาย ขอพวกท่านจงสร้างพลังของท่านเพื่อเป็นเทพสตรีในการปราบมารทั้งหลายให้สิ้นไปด้วยเถิด" เทพทั้งหลายก็บันดาลพลังเป็นขุนพลเทพธิดาจำนวนมากมาย โดยมีสัปตะมาตริกาทั้ง 7 องค์ เป็นแกนนำทัพ รวมพลไปรบกับเหล่ามารจนประสบชัยชนะในที่สุด นอกจากนี้พระแม่กาลิกา ( พระแม่ภัทรกาลี ) และเจ้าแม่มหากาลียังประสูติในระหว่างการรบครั้งนี้ด้วยโดยถือกำเนิดจากพระเนตรที่ 3 ของพระแม่ศักติ ทั้งนี้ในการบูชาทั้ง 7 พระแม่นั้นจะบูชาร่วมกับพระแม่ทุรคามหิษาสุรมรรทินี พระแม่กาลี รวมกันเรียกว่า"นวศักติ" นอกจากนี้ยังบูชาร่วมกับพระคเณศ และ พระขันธกุมารอีกด้วย

ขอบคุณข้อมูลจาก
คุณ ศิวะกามสุนทรี
จากบอร์ดอารตีเก่า

[sweetinlove]

พระแม่วราหิ ( Varahi ) เกิดจากพลังของพระยมราช และ พระนางยมี หรือ ยมุนา  ....เลิศจังงง ...

[Fluorine]

เอ๊ะ สัปตมาติกา นี่เกี่ยวข้องอะไรกับแม่ซื้อของไทยมั้ยครับ

>_<

เห็นว่ามีเจ็ดองค์เหมือนกัน

สงสัยครับ ^^

ขอบคุณล่วงหน้าครับผม

[กาลิทัส]

   เค้าว่าไทยได้รับอิทธิพลเรื่องนี้มาจากฮินดูครับ เพราะพระสัปตะมาตริกานี้มีไว้เพื่อการปกป้องฝากลูกฝากหลานเช่นเดียวกับที่ไทยฝากลูกฝากหลานไว้กับแม่ซื้อครับ

แม่ซื้อของไทย มาลองเปรียบเทียบกันดู มี 7 องค์เหมือนกันครับ

• วันอาทิตย์ ชื่อว่า "วิจิตรมาวรรณ" มีหัวเป็นสิงห์ มีผิวกายสีแดง

• วันจันทร์ ชื่อว่า "วรรณนงคราญ" มีหัวเป็นม้า มีผิวสีขาวนวล

• วันอังคาร ชื่อว่า "ยักษบริสุทธิ์ มีหัวเป็นมหิงสา (ควาย)" ผิวกายสีชมพู

• วันพุธชื่อว่า " สามลทัศ" มีหัวเป็นช้าง ผิวกายสีเขียว

• วันพฤหัสบดี ชื่อว่า "กาโลทุกข์" มีหัวเป็นกวาง มีผิวกายสีเหลืองอ่อน

• วันศุกร์ชื่อว่า "ยักษ์นงเยาว์" มีหัวเป็นโค ผิวกายสีฟ้าอ่อน

• วันเสาร์ชื่อว่า "เอกาไลย์" มีหัวเป็นเสือ ผิวกายสีดำ ทุกตนทรงอาภรณ์(เสื้อผ้า)สีทอง

ขอบคุณที่มาครับ

1. http://gotoknow.org/blog/libpulinet
2. สารานุกรมเสรี วิกิพิเดีย

ขอบคุณครับ

[ลองภูมิ]

ข้อมูลดี ภาพสวยครับ ดีครับเอามาลงอีกครับ ชอบบบบบบชอบ 

[eak14]

ได้ความรู้ดีมากๆเลยคับ ภาพก็สวย ขอบคุณทุกท่านมากคับ

[Purple_Tulip]

ขออนุญาติเพิ่มเติมนะคะ

เทพธิดาแม่เกิด มี12 องค์ คือ

ปีชวด เจ้าแม่เอื้อย เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุจอมทอง จ.เชียงใหม่

ปีฉลู เจ้าแม่สาหดทศหญิง เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุหลวงลำปาง อ.เกาะคา จ.ลำปาง

ปีขาล เจ้าแม่อารีย์ เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุช่อแฮ่ อ.เมือง จ.แพร่

ปีเถาะ เจ้าแม่วสุนทรา เทพธรณี
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุแช่แห้ง จ.น่าน

ปีมะโรง เจ้าแม่อุมมาประภาดี
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุวัดพระสิงห์ อ.เมือง จ.เชียงใหม่

ปีมะเส็ง เจ้าแม่ศรีไวย์ เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุพุทธคยา ประเทศอินเดีย

ปีมะเมีย เจ้าแม่หอมฟ้าประเสริฐธิดา เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุชเวดากอง ประเทศพม่า

ปีมะแม เจ้าแม่อุทัยใจบริสุทธิ์ เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุดอยสุเทพ จ.เชียงใหม่

ปีวอก เจ้าแม่มันโตเทวดาดอกไม้ เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุพนม จ.นครพนม

ปีระกา เจ้าแม่สมณา เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุหริภุญชัย จ.ลำพูน

ปีจอ เจ้าแม่ประเสริฐธิดา เทพอัปสร
พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระเกศแก้วจุฬามณี รูปจำลองที่วัดสันปง
อ.พร้าว จ.เชียงใหม่

ปีกุล เจ้าแม่ปัญจะมาตามธิดาเทวี
[HIGHLIGHT=#ffffff][HIGHLIGHT=#d7e3bc]คนเกิดข้างขึ้น[/HIGHLIGHT] พระธาตุประจำปีเกิด คือ พระธาตุดอยตุง จ.เชียงใหม่[/HIGHLIGHT]
[HIGHLIGHT=#c3d69b]คนเกิดข้างแรม[/HIGHLIGHT] [HIGHLIGHT=#ffffff]พระธาตุประจำปีเกิด คือพระธาตะดอยกองมู จ.แม่ฮ่องสอน[/HIGHLIGHT]

ขอขอบคุณข้อมูลจาก หนังสือสวดมนตร์และบทบูชาเทพ พิมพ์โดย เทวะ-ปารมี

[�เฟิร์ส—♀คิต}]

เห็นในหนังหรือตามวัดอ่ะครับ พระแม่จามุนดา ท่าน นั่งสิงโต ไม่ใช่เหรอครับ

[กาลิทัส]

ครับพระแม่จามุนดา ท่านทรงประทับสิงโตครับผม แต่พระแม่จามุนดี ท่านทรงประทับกระบือครับ

[nunon]

โอ... ความรู้หลายๆ

ขอบคุณครับ  

[กาลิทัส]

คิดว่าไม่มีครับ

[boommika]

ขอบคุณมากอ่ะคัฟ

[พิษประจิม]

ที่วัดแขกมีเทพองค์นี้ครับ แต่ใช้ชื่อภาษาไทยว่า ซับทระกรรณี

ฝั่งที่ประดิษฐานพระกัตตรายัน มีเทวรูปองค์นึงประดิษฐานเรียง7องค์ติดๆกัน องค์นี้แหละครับ

ตรงนั้นประดิษฐานพระอัคนีวีรัน พระมาดูไรวีรัน พระอัยนาร์ พระเปชายี พระเปริยาจี พระสัปตมาตริกา และพระกัตตวรายัน

[Kimnei]

ขอบคุณมากๆ ค่ะ ได้ความรู้อีกเยอะเลย

[ศรีมหามารตี]

เอาพระแม่ทั้งเจ็ดองค์มาให้ชมกันคะ

[ศรีมหามารตี]

ไล่มาเลยนะค่ะ  เริ่มจากพระแม่จามุนดา






พระแม่อินทราณี






พระแม่วราฮี

[ศรีมหามารตี]

พระแม่ไวชณวี






พระแม่เกามารี

[ศรีมหามารตี]

พระแม่มเหศวรี ...




พระแม่บรัมณี ...

[ศรีมหามารตี]

....

[กาลิทัส]

งดงามหมดจดทุกพระองค์

ขอบคุณมากครับ สำหรับเจ้าของภาพ

[poppuri]

ขอบคุณมั่กเลยนะคะ สำหรับกระทู้เริ่ดๆแบบนี้อ่ะค่ะ

ได้ความรู้เพิ่มอีกแล้วนิ ชอบค่ะ

[hindu]

สวยงามดีครับ คุณ ศรีมหา มารตี ผม อยากให้ช่วยสอนทำไหมพรม ที่ไว้ร้อยสับกับดอกไม้หน่อยนะครับ เพราะเวลาบางทีงดอกไม้สีสรรไม่สดจะได้มีไหมพรมช่วยให้สีเด่นชัดขึ้น ช่วยบอกวิธีด้วยนะครับ ของคุณครับ

[บุตรมาเตศวรีศรีมหาอุมาเทวี]

รอด้วยคนครับ  อยาดทำเป็นเหมือนกัน
พี่ท่านใดทำเป็นรบกวนสอนเพื่อนๆน้องๆด้วยนะครับ
เป็นวิทยาทานแก่ผู้ศรัทธาร่วมกันครับ

[lnw_Deva_Purana]

พระแม่งามมากๆเลยครับ  แถมได้รับเกร็ดความรู้อีก
ขอบคุณเจ้าของกระทู้และผู้ให้เกร็ดความรู้ต่างๆด้วยครับ

[pom3555]

ชอบกระทู้นี้มากเลยครับ ขอบพระคุณสำหรับความรู้ดีๆ พอดีนั่งดูหนังในยูทูปเรื่องกำเนิดพระเคนช เห็นพูดถึง พระแม่จามุนดา เลยสงสัยว่ามีจริงไหม ได้คำตอบเลยครับ

[Ae Kub]

ขอบคุณสำหรับกระทู้ที่ทรงคุณค่ายิ่ง

[Ae Kub]

@พี่ศรีมหามารตี พี่คับ รูปใหญ่ที่เป็นรูปพระแม่เหศวรี อะคับ เหมือนรูปไม่ตรงกับชื่อแม่เลย