การบูชาพระแม่ธรณี

[sompope]

ทางฮินดู มีการบูชาพระแม่ธรณี กันหรือเปล่า อย่างไรบ้าง ส่วนใหญ่เข้าบูชากันเพื่อวัตถุประสงค์อะไร
พอดีที่ทำงานจะตั้งบูชา นะ แล้วอีกอย่าง พระแม่ธรณี ของฮินดู หรือ ของไทย ยังไม่เคยเห็น เทวรูปพระแม่ธรณี แบบทางฮินดูเลย
อยากทราบ เคยอ่านเจอเข้าบอกว่า พระแม่ธรณี คนฮินดู เข้าบูชากันแต่ใช้ดินปั้น นะ ไม่มีเป็นเทวรูป หรือ
ขอความรู้ จาก HM หน่อย

[พิษประจิม]

ไม่ได้บูชาแพร่หลายครับ

แต่จะบูชาคู่กับพระวราหะหรือพระวิษณุปางวราหาวตาร(หมูป่า)




คนฮินดูเรียกว่า พระแม่ภูมิเทวี หรือ ภูเทวี หรือ ปฤถวี คือพระแม่แห่งผืนดิน

องค์ขวา คือพระแม่ภูมิเทวี องค์ซ้ายคือพระแม่ลักษมี

http://en.wikipedia.org/wiki/Bh%C5%ABmi

ในรามายณะ พระลักษมีลงไปเกิดเป็นลูกพระแม่ภูมิเทวีครับ

[sompope]

โอ้ กระจ่าง ใช้ฉายาของพระวิษณุ หรือพระนารายณ์ หรือเปล่า

[พิษประจิม]

สะกดว่า ชายา ครับ

ใช่ครับ เปนชายาพระวิษณุอีกองค์

[sompope]

แล้ว ( คำถามเยอะ) งะ บันลายี สะกดถูกหรือเปล่าเนีย ที่เข้าว่าเป็นปางหนึ่งของพระนารายณ์
ที่มีรูปพระแม่ทั้งสองอยู่ที่หน้าอก ซ้ายกับขวา ใช้พระแม่ ภูมิเทวี กับพระแม่ลักษมี หรือเปล่า

[อินทุศีตาลา]

หากเป็นลัทธิดั้งเดิมในอินเดีย พระเทวีซึ่งปรากฎอยู่ข้างพระเทวรูปพระนารายณ์คือ พระลักษมีและพระภูเทวี ค่ะ
แต่ปรากฎว่าเมื่อเข้ามาถึงประเทศไทย คติแปรไปนิดหนึ่ง กลายเป็นพระลักษมีและพระมเหศวรีไปแทน
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชวิจารณ์ไว้ในหนังสือพระเป็นเจ้าของพราหมณ์ในทำนองว่า เป็ฯความเข้าใจผิดของพราหมณืไทย ที่คิดว่าชื่อลักษมีและชื่อมเหศวรี เป็นคนละองค์กัน แต่ที่แท้แล้วทรงเห็นว่าทั้งสองชื่อหมายถึงพระเทวีพระองค์เดียวกันคือพระลักษมี ดังนั้นจึงอาจอนุมานได้ว่ารัชกาลที่ 6 ทรงเป็นต้นทางของคติในเมืองไทยที่ว่าพระนารายณ์ทรงมีพระชายาเพียงพระองค์เดียวคือพระลักษมี ซึ่งตรงกับพระราชประสงค์จำนงหมายในเวลานั้นเช่นกัน

ส่วนพระธรณีนั้น คนไทยจะรู้จักพระองค์ผ่านเรื่องราวในพุทธประวัติมากกว่าค่ะ ดังเราจะได้เห็นภาพของพระองค์บ่อยๆตามจิตรกรรมและประติมากรรมไทย คือตอนมารวิชัย ซึ่งพระธรณีทรงบิดพระเมาฬีแสดงทักษิโณทกแก่พระยามารและกองทัพ ซึ่งเป็นอุทกธาราซึ่งพระโพธิสัตว์ทรงหลั่งไว้ก่อนจะอุบัติในพระชาติปัจจุบันนี้

เราจึงเห็นพระธรณีทรงบิดพระเกศากันจนคุ้นตามากกว่ารูปพระธรณีแบบอินเดีย และหลายกรณ๊เกณฑ์ให้ทรงเป็ฯเทพเจ้าแห่งน้ำไปเสียเลย

ส่วนจะถือว่าท่านเป็นพระองค์เดียวกับพระภูเทวีชายาพระนารายณ์หรือไม่ตามหลักมายาศาสตร์นั้น คงต้องรอท่านผู้รู้มาแถลงต่อค่ะ ดิฉันทราบเพียงงูๆปลาๆเช่นนี้เอง

[พิษประจิม]

แล้ว ( คำถามเยอะ) งะ บันลายี สะกดถูกหรือเปล่าเนีย ที่เข้าว่าเป็นปางหนึ่งของพระนารายณ์
ที่มีรูปพระแม่ทั้งสองอยู่ที่หน้าอก ซ้ายกับขวา ใช้พระแม่ ภูมิเทวี กับพระแม่ลักษมี หรือเปล่า

ท่านมีชื่อว่า ศรีนิวาส ครับ ฉายาของท่านคือ เวงกเฏศวร
บางทีเรียกว่า balaji

[อักษรชนนี]

นำภาพลายเส้น จากตำราภาพเทวรูปและเทวดานพเคราะห์ (สมัยรัตนโกสินทร์) ที่มีภาพของพระนารายณ์ พระลักษมี และพระมเหศวรีมาช่วยเสริมในข้อความของคุณสิรวีย์ครับ

.

.

[อินทุศีตาลา]

ขอบพระคุณคุณอักษรชนนีค่ะ

[sompope]

ขอบคุณ มาก
http://i814.photobucket.com/albums/zz68/sompope/14404_6543_090531224423_1m.jpg

[sompope]

ขอโทษ ผิดรูป   โชว์รูปไม่ได้ งะ ดูตามลิงค์ แล้วกันนะ (ไม่ค่อยเป็น)
http://i814.photobucket.com/albums/zz68/sompope/001.jpg
.

[อินทุศีตาลา]

พระธรณีบิดพระเมาฬี บนฝาผนังพระอุโบสถวัดชมภูเวก อายุ 250 ปี ซึ่งได้รับการกล่าวขวัญว่าเป็นพระธรณีที่งดงามที่สุดในเมืองไทยและเป็นพระธรณีจากสมัยอยถธยาที่อาจจะเป็นต้นแบบของพระธรณีในยุคหลังๆค่ะ ในภาพนี้งามได้ไม่ถึงครึ่งของภาพจริงเลย

[อินทุศีตาลา]

http://www.upchill.com/image.php?id=a00dc5213b701fbdebee95bb39bcc5c0

ชัดๆ

[อินทุศีตาลา]

พระธรณียุคหลังๆมีต้นแบบมาจากวัดชมภูเวกแทบทั้งสิ้น

[อินทุศีตาลา]

ปี พ.ศ.2460 สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์ให้จัดสร้างอุทกทานไว้ที่บริเวณมุมสนามหลวง โดยครูเริน บ้านช่างทองเป็นผู้ออกแบบหล่อปั้นรูปพระธรณีบิดพระเมาฬี มีน้ำไหลออกจากมวยพระเกศานั้น โดยให้ไหลลงสู่หม้อน้ำใหญ่เพื่อให้ประชาชนดื่มกินเป็นทาน ทั้งนี้เพื่อเป็นการบริจาคทานเนื่องในมงคลสมัยวันเฉลิมพระชนมพรรษา ใช้เวลาสร้าง 4 เดือน และเปิดอย่างเป็นทางการวันที่ 24 ธันวาคม 2460

พระธรณีบิดพระเมาฬีพระองค์นี้ อาจเป็นต้นทางของความเชื่อในเรื่องของเทพผู้มอบน้ำให้แก่ปวงชนก็เป็นได้

[อินทุศีตาลา]

เอ พอกลับมาอ่านกระทู้ใหม่อีกครั้ง รู้สึกเหมือนดิฉันตอบคุณเจ้าของกระทู้ไม่ค่อยตรงประเด็น พาออกทะเลไปหลายพันไมล์ ต้องขออภัยท่านเจ้าของกระทู้และผู้ผ่านไปผ่านมาด้วยค่ะ ขยะอีเล็กทรอนิคแท้ๆดิฉันเนี่ย

[kento]

ลองหาหนังสือ รัตนเทวีปกรณ์ มาอ่านดูนะคับ ละเอียดทีเดียวเกี่ยวกับประวัติ ความเป็นมา รวมถึงการบูชาพระธรณีคับ

[sompope]

สิรวีย์ ขอแค่การมีส่วนร่วมและความอยากให้สิ่งท่ี่ผู้ถามเข้าใจ จะผิดบ้าง ก็ ไม่ โกรธ ดีใจที่ตอบ กระทู้ ขอบคุณ
ทุกกระทู้ที่ตอบ และให้ความเข้าใจ กระจ่าง

[พิษประจิม]

องค์ที่ถือดอกบัวมือซ้าย คือภูมิเทวีครับ

แต่ปกติ เทวรูปสตรีโดยเฉพาะทางอินเดียใต้ เขมร ถ้าเจอโดดๆองค์เดียว บางครั้งตัดสินไม่ได้
แต่บางครั้งตัดสินจากศถานที่ใกล้เคียงนั้น

พระองค์คล้ายพระแม่ลักษมี แต่พบใกล้ๆพระวราหะ องค์นั้นก็ต้องเป็นพระแม่ภูมิเทวี

[จิ้งจอกพันหน้า]

สรุป คือ พระนารายณ์ มี พระชายา สองพระองค์ อื่ม...  อันนิ่ เป็นอีกความรุ้ หนึ่ง ร่ะ


และทั้งสองพระองค์ ก็ คือ 1 พระแม่มหาลักษมี และ 2 คือพระแม่ภูมิเทวี (พระแม่ธรณี) หรือ

                   1 พระแม่มหาลักษมี และ 2 คือพระแม่บูวเดวี  (พระแม่องค์ที่จับข้อเท้านวดให้พระนารายณ์ตลอดเวลา)


ปวดหัว เป็นคนรับข้อมูล ก็เงี๊ยะ เข้าใจผมนะ เพราะผมตั้งใจไว้แระว่าต่อไปนี้ เวลารับข้อมูลอะไรมาต้องไม่ทำให้จิตตก อีก เป็นครั้งที่สอง

ขอ อีก ที นะคุณครู  ด่วน ด่วน ด่วน

[จิ้งจอกพันหน้า]

อ่อ คุณครู หารูป พระแม่ธรณี แบบที่ไม่บีบมวยผมให้หน่อย ซิ่

อยากได้อ่ะ แบบถ้าบีบมวยผม ก็ จะดู เป็นอิงตำนานพุทธศาสนาอ่ะ

อยากได้ รูปแบบ เป็นตำนาน ของอินเดียมั่งอ่ะ เร็วๆ นะ

[จิ้งจอกพันหน้า]

4 โมงเย็น แระ ยังไม่มา ตอบอีก โอ๊ยยยยยยยยยยย

[อินทุศีตาลา]

อ้าว องค์ที่นวดพระบาทพระนารายณืไม่ใช่พระลักษมีเหรอคะ ความรู้ใหม่เลย ขอบพระคุณนะคะ
*-*

[nai 3]

พระบูวเทวี กับ พระภูมิเทวี ก็องค์เดียวกันนิคัฟ ชิป๊ะ
แต่ส่วนใหญ่ที่นวดพระวิษณุก็เป็นพระลักษมีไม่ใช่หลอคัฟ

[อินทุศีตาลา]

สิ่งที่น่าในใจในประติมาณวิทยาก็คือ เทวรูปพระวิษณุบางครั้งทรงถือภูหรือก้อนดินไว้ในพระหัตถ์หนึ่ง อาจจะคลายมาจากพระภูเทวีก็ได้นะคะ
อันนี้คิดเองนะคะ ไม่มีวิชาการรับรองเท่าไร

[พิษประจิม]

แต่ของทางเนปาง ทิเบต มีพระแม่อีกองค์นึง คือ พระแม่วสุธารา

[จิ้งจอกพันหน้า]

คุณครู ที่ถามอ่ะ ยังไม่เคลียยยยยยย  เรย


อ่ะ เร็วๆ  หน่อย ซิ่ ล่ะ คอย อ่าน อยุ่ เนี่ย วันนี้ ก็ จะไปต่างจังหวัด


กว่าจะได้อ่าน จะอีกนานมั๊ยเนี่ย

[พิษประจิม]

พระแม่ธรณี ก้องค์เดียวกับภูเทวีนั่นแหละคับ

เพียงแต่ภูเทวี คือตำนานฮินดู

[จิ้งจอกพันหน้า]

พระแม่ธรณี ก้องค์เดียวกับภูเทวีนั่นแหละคับ

เพียงแต่ภูเทวี คือตำนานฮินดู

อ่ะก็ ยังไม่เคลียร์ อีก อยู่ ดี  แระภาพที่ให้หาอ่ะ นานมาก ภาพพระแม่ธรณี ที่ไม่บีบมวยผมอ่ะ ประมาณแบบนี้อ่ะ จะเซฟ เก็บไว้ นานแระเนี่ย ยังไม่ได้เรย

คุณครู นานได้อีก
เนี่ยรูปเนี๊ย ใช่รูปพระแม่ธรณี ป่าวคุณครู  ถ้าใช่ ก็หามาให้อีก หลายๆ ภาพ นะ เอาประมาณเนี๊ยะ แต่ถ้าไม่ใช่และพระแม่องค์นี้ คือพระแม่อะไร คอยนะ ด่วนๆ

[พิษประจิม]

พระแม่ธรณี ก้องค์เดียวกับภูเทวีนั่นแหละคับ

เพียงแต่ภูเทวี คือตำนานฮินดู

อ่ะก็ ยังไม่เคลียร์ อีก อยู่ ดี  แระภาพที่ให้หาอ่ะ นานมาก ภาพพระแม่ธรณี ที่ไม่บีบมวยผมอ่ะ ประมาณแบบนี้อ่ะ จะเซฟ เก็บไว้ นานแระเนี่ย ยังไม่ได้เรย

คุณครู นานได้อีก
เนี่ยรูปเนี๊ย ใช่รูปพระแม่ธรณี ป่าวคุณครู  ถ้าใช่ ก็หามาให้อีก หลายๆ ภาพ นะ เอาประมาณเนี๊ยะ แต่ถ้าไม่ใช่และพระแม่องค์นี้ คือพระแม่อะไร คอยนะ ด่วนๆ

ภาพนี้ไม่ใช่พระแม่ธรณีครับ

แต่ไม่รู้ว่าพระแม่องค์ไหนอะ

[jaidevima]

shakumbhari deviคะ

[พิษประจิม]

http://en.wikipedia.org/wiki/Shakambhari

ผมว่าไม่ใช่รูปนี้นะครับ

รูปไม่ตรงกับข้อมูลของอากู๋

[jaidevima]

ไมตรงตรงไหนอ่ะคะ จากวิกิลิงค์ที่คุณให้มาก็บอกอยู่ว่า



She had countless number of eyes upon Her that gave Her the name SATAKSHI. She was carrying grains, cereals, vegetables, greens, fruits and other herbs - and was hence called SHAKAMBARI.
She was so moved by their plights that tears rolled down from her eyes for nine continuous days and nights. The tears took the form of a river, as the result of which the drought came to an end.

[พิษประจิม]

อ่อออ

ขออภัยครับ
ผมอ่านไม่ละเอียด........เน็ตอืดมาก

ขออภัยจริงๆ

[kearnice]

พระเเม่ธรณีที่เป็นเเบบศิลปะอินเดีย ก้อเห็นจะมีเเต่รูปเนี่ยอะคราบ
ผมไม่ค่อยเเน่จัยอะ ช่วยหน่อยละกันคราบ

[พิษประจิม]

http://en.wikipedia.org/wiki/Bharat_Mata
พระแม่ภารตมาตา หรือ ภารตามภา

[จิ้งจอกพันหน้า]

อึ่ คุณครู เน็ตอืด ไปอีก และ อากู๋ ไหนอีก ร่ะ  รูป ก็ ไม่ได้ หวังพึ่งพาอาศัย ไร ได้ มั่งเนี่ย ชิ่ส์

[พิษประจิม]

พระแม่ธรณี แบบไม่บีบมวยผม

แต่ในพระไตรปิฎกไม่ได้เรียกชื่อ"ธรณี"นิครับ

[จิ้งจอกพันหน้า]

เอ้า .........  วันนี้ ออน ตรงกันแฮะ  พักเที่ยง หรา หรือ หยุด อ่ะคุณครู  แหมดีใจจัง


** ไม่ได้ซีเรียสเรื่องชื่อ แต่ ขอแค่เป็นพระแม่ธรณี ก็แค่นั้นแร่ะ เพราะเคยเห็นแต่บีบมวยผม ไง คุณครูนิ่ แหม**

[พิษประจิม]

เพราะในพุทธประวัติ ปรากฎแค่ตอนนางผุดขึ้นจากดินและเป็นพยานให้พระพุทธเจ้า นางบีบน้ำจากมวยเพื่อเป็นหลักฐานการบำเพ็ญทานบารมีของพระพุทธเจ้าในชาติก่อน

น้ำที่หลั่งมากพอที่พัดพญามารไปได้