ชุมชนคนรัก...ฮินดู (HINDUMEETING)

         สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ได้เสด็จพระประทับรักษาพระอาการ​ติดเชื้อในกระแสพระโลหิต ณ ตึก ๘๔ ปี ชั้น ๕ ด้านตะวันออก โรงพยาบาลศิริราช ตั้งแต่วันที่ ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๔

        แม้คณะแพทย์ได้ถวายการรักษาอย่า​งใกล้ชิดจนสุดความสามารถ พระอาการประชวรได้ทรุดลงตามลำดั​บ และสิ้นพระชนม์เมื่อเวลา ๑๖ นาฬิกา ๓๗ นาที วันที่ ๒๗ กรกฎาคม ๒๕๕๔ รวมพระชันษา ๘๕ ปี

        พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรด​กระหม่อม ให้สำนักพระราชวังจัดการพระศพ ถวายพระเกียรติยศสูงสุดตามราชปร​ะเพณี ประดิษฐานพระศพ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง

        ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่​อมให้พระบรมวงศานุวงศ์ และข้าทูลละอองธุลีพระบาทในราชส​ำนักไว้ทุกข์ถวายมีกำหนด ๑๐๐ วัน ตั้งแต่วันสิ้นพระชนม์เป็นต้นไป

        อนึ่ง ทรงพระกรุณาโปรดกล้าโปรดกระหม่อ​มพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ปร​ะชาชนเข้าถวายน้ำสรงพระศพหน้าพร​ะฉายาลักษณ์ ซึ่งประดิษฐาน ณ ศาลาสหทัยสมาคม ในพระบรมมหาราชวัง ตั้งแต่เวลา ๑๓ นาฬิกา ถึงเวลา ๑๖ นาฬิกา วันพฤหัสบดีที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๔

พระประสูติกาล   

สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี  เป็นพระราชธิดาพระองค์เดียวในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว กับพระนางเจ้าสุวัทนา  พระวรราชเทวี [พระนามเดิม เครือแก้ว อภัยวงศ์ ธิดา พระยาอภัยภูเบศร (เลื่อม อภัยวงศ์) กับ คุณเล็ก บุนนาค]  ประสูติเมื่อวันอังคารที่ ๒๔ พฤศจิกายน ๒๔๖๘ ณ พระที่นั่งเทพสถานพิลาส  ในหมู่พระมหามณเฑียร พระบรมมหาราชวัง ก่อนพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว จะเสด็จสวรรคตเพียงวันเดียว

เมื่อพระนางเจ้าสุวัทนาฯ ทรงพระครรภ์ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงพระปีติโสมนัสเป็นอย่างพ้นประมาณ  ทรงเฝ้ารอพระประสูติการของพระหน่อพระองค์แรกอย่างจดจ่อ  ทั้งยังทรงพระราชนิพนธ์บทกล่อมบรรทมสำหรับสมโภชเดือนพระราชกุมารประกอบเพลงปลาทองไว้ล่วงหน้า  ความว่า

"พระเอยพระหน่อนาถ งามพิลาสดังดวงมณีใส พระเสด็จจากฟ้าสุราลัย  มาเพื่อให้ฝูงชนกมลปรีดิ์ ดอกเอยดอกจัมปา หอมชื่นจิตติดนาสา ยิ่งดมยิ่งพาให้ดมเอยฯ  หอมพระเดชทรงยศโอรสราช แผ่เผยผงาดในแดนไกล พึ่งเดชพระหน่อไท เปนสุขสมใจไม่วางวายฯ  รูปลม้ายคล้ายพระบิตุราช ผิวผุดผาดเพียงชนนีศรี ขอพระจงทรงคุณวิบุลย์ทวี  เพื่อเป็นที่ร่มเกล้าข้าเฝ้าเทอญฯ ดอกเอยดอกพุทธชาต หอมเย็นใจใสสอาด  หอมบมิขาดสุคนธ์เอยฯ หอมพระคุณการุญเปนประถม เย็นเกล้าเหมือนร่มโพธิ์ทอง  เหล่าข้าทูลลออง ภักดีสนองพระคุณไทฯ"


แต่แล้วเมื่อใกล้พระประสูติการ ความชื่นบานทั้งหลายกลับกลายเป็นความกังวล  เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระประชวรหนักด้วยโรคพระอันตะ  มีพระอาการรุนแรงขึ้นอย่างมิคาดฝัน ในยามนั้น พระองค์ประทับ ณ  พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ  ให้พระนางเจ้าสุวัทนาฯ ประทับ ณ พระที่นั่งเทพสถานพิลาส  ซึ่งติดกับพระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน เพื่อทรงรอฟังข่าวพระประสูติการอย่างใกล้ชิด  จนกระทั่งพระนางเจ้าสุวัทนาฯ มีพระประสูติการเจ้าฟ้าหญิงในวันที่ ๒๔ พฤศจิกายน  จากนั้นในเวลาบ่ายวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ขณะมีพระอาการประชวรอยู่ในขั้นวิกฤต  ได้ทอดพระเนตรพระราชธิดาเป็นครั้งแรกและครั้งสุดท้าย  กลางดึกคืนนั้นก็เสด็จสวรรคต

พระนม (แม่นม) ของสมเด็จเจ้าฟ้าพระราชธิดาในรัชกาลที่ ๖ คือคุณบุปผา พนมวัน ณ  อยุธยา ซึ่งเป็นพระนมโดยตำแหน่ง เพราะสมเด็จเจ้าฟ้าพระราชธิดาในรัชกาลที่ ๖  เสวยพระกษิรธาราจากพระชนนี มีคณะพยาบาลจากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ถวายอภิบาลในเบื้องแรก จากนั้น จึงมีคณะพระอภิบาลจำนวน ๑๒ คน  ซึ่งเป็นอดีตคุณพนักงานในรัชกาลที่ ๖  ผลัดเปลี่ยนกันเฝ้าอภิบาลจนทรงเจริญพระวัยพอสมควร


เมื่อทรงพระเยาว์

ขณะสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ ยังทรงพระเยาว์ สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี  พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ทรงพระเมตตาเอาพระราชหฤทัยใส่ดูแลทั้งด้านพระอนามัยและความเป็นอยู่มาโดยตลอด  ระหว่างทรงพระเยาว์ มีเหตุการณ์ผันผวนทางการเมืองหลายครั้ง เช่น การเปลี่ยนแปลงการปกครอง และกบฎบวรเดช ทำให้ต้องทรงย้ายที่ประทับอยู่ตลอดเวลา เช่น ตำหนักพระเจ้าบรมวงศ์เธอ  กรมขุนสุพรรณภาควดี ในพระบรมมหาราชวัง, พระตำหนักสวนหงส์ พระราชวังดุสิต,  ตำหนักเขาน้อย จังหวัดสงขลา, พระตำหนักสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี  พระอัครราชเทวี ในสวนสุนันทา และพระตำหนักเขียว  วังสระปทุม

จนกระทั่งพระนางเจ้าสุวัทนา  พระวรราชเทวี โปรดให้สร้างตำหนักใหม่ขึ้นเป็นส่วนพระองค์บนที่ดินหัวมุมถนนราชสีมาตัดกับถนนสุโขทัยซึ่งเป็นที่ดินพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่ในอดีต ตำหนักแห่งนี้ประทานนามว่า สวนรื่นฤดี มีนายหมิว  อภัยวงศ์ เป็นสถาปนิก และพลโท พระยาศัลวิธานนิเทศ (แอบ รักตะประจิต) เป็นวิศวกร (ต่อมาได้ทรงขายให้แก่ทางราชการขณะเสด็จไปประทับ ณ  ประเทศอังกฤษ และปัจจุบันเป็นส่วนราชการของกองทัพบก)  สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ ได้ทรงพระอักษรเบื้องต้นโดยพระอาจารย์จากโรงเรียนราชินี เช่น หม่อมเจ้าหญิงพิจิตรจิราภา  เทวกุล, หม่อมเจ้าหญิงเสมอภาค  โสณกุล, ครูพิศ ภูมิรัตน ฯลฯ จากนั้น ได้เสด็จไปทรงศึกษา ณ โรงเรียนราชินี  (หมายเลขประจำพระองค์ ๑๘๔๗) แล้วจึงทรงศึกษาตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการกับท่านผู้หญิงศรีนาถ  สุริยะอาจารย์จากโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย ณ ตำหนักสวนรื่นฤดี ถนนราชสีมา

ประทับ ณ ประเทศอังกฤษ   

ต่อมาในพุทธศักราช ๒๔๘๐ พระนางเจ้าสุวัทนาฯ  พระชนนีได้ทรงนำเสด็จสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ ไปทรงพระอักษรและประทับรักษาพระอนามัย  ณ ประเทศอังกฤษ ทรงย้ายที่ประทับหลายแห่งตามลำดับ กล่าวคือ ตำหนักแฟร์ฮิลล์  เมืองแคมเบอร์เลย์ มณฑลเซอร์เรย์, ตำหนักหลุยส์เครสเซนต์ เมืองไบรตัน มณฑลซัสเซค  และตำหนักไดก์โรด (บ้านรื่นฤดี) เมืองไบรตัน มณฑลซัสเซค สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ  ได้ทรงศึกษาวิชาภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งเศส และเปียโนกับพระอาจารย์ชาวต่างประเทศ  และได้เสด็จไปทรงศึกษาในโรงเรียนประจำสตรีชื่อโรงเรียนเซเครดฮาร์ด แคว้นเวลส์  ในช่วงเสด็จลี้ภัยสงครามโลกครั้งที่ ๒ ทั้งนี้ ตลอดระยะเวลากว่า ๒๐ ปี ที่ประทับ ณ ประเทศอังกฤษ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ และพระชนนี  ได้พระราชทานพระวโรกาสให้ชาวไทยในประเทศอังกฤษเฝ้า  และพระราชทานพระกรุณาแก่กิจการต่างๆ ของชาวไทยอยู่เสมอ ทรงร่วมงานของสามัคคีสมาคม ในพระบรมราชูปถัมภ์ ซึ่งเป็นสมาคมนักเรียนไทยในสหราชอาณาจักร เป็นประจำ นอกจากนี้  ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ ๒  ยังทรงอุทิศพระองค์ช่วยเหลือทหารและผู้ประสบภัยสงครามด้วยการเสด็จไปทรงบำเพ็ญประโยชน์  เช่น ม้วนผ้าพันแผล จัดยาและเวชภัณฑ์ ฯลฯ ที่สภากาชาดอังกฤษด้วย และในขณะที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (เมื่อทรงสละราชสมบัติแล้ว) ยังมีพระชนมชีพ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ  ก็ได้เสด็จพร้อมด้วยพระชนนี ไปเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทอยู่เสมอ

นิวัตประเทศไทย

เสด็จกลับประเทศไทยเป็นการชั่วคราวเมื่อพุทธศักราช ๒๕๐๐  ทรงพระกรุณาโปรดให้สร้างวังในซอยสุขุมวิท ๓๘ (ซอยสันติสุข) โดยมีพลเรือตรีสมภพ  ภิรมย์ ศิลปินแห่งชาติ เป็นสถาปนิก แล้วเสด็จไปประเทศอังกฤษอีกในปี ๒๕๐๑  เพื่อทรงเตรียมพระองค์เสด็จกลับประเทศไทยเป็นการถาวร  จากนั้นจึงได้เสด็จนิวัตประเทศไทยเป็นการถาวรในพุทธศักราช ๒๕๐๒ ประทับ ณ วังรื่นฤดี เลขที่ ๖๙ ซอยสุขุมวิท ๓๘ กรุงเทพมหานคร ตราบกระทั่งปัจจุบัน ส่วนในช่วงฤดูร้อน  จะเสด็จแปรที่ประทับไปยัง ตำหนักพัชราลัย ถนนเพชรเกษม อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ
์


พระกรณียกิจสังเขป   

นับแต่นั้นมา พระกรณียกิจก็ได้เพิ่มพูนขึ้นเป็นลำดับ ได้ทรงแบ่งเบาพระราชภาระของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยเฉพาะในด้านสังคมสงเคราะห์ โดยเสด็จออกเยี่ยมราษฎรตามหัวเมืองทั้งใกล้ไกล  พร้อมพระราชทานพระอนุเคราะห์แก่ผู้ยากไร้อยู่เสมอ  ครั้นสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอและสมเด็จพระเจ้าลูกเธอในรัชกาลปัจจุบัน  ทรงเจริญพระวัยขึ้นกระทั่งทรงสามารถแบ่งเบาพระราชกรณียกิจได้  กอปรกับสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ มีพระชนมายุสูงขึ้น  จึงได้เสด็จออกทรงเยี่ยมราษฎรในถิ่นทุรกันดารน้อยลง

สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ ได้ทรงรับสถาบันและองค์กรต่างๆ  ไว้ในพระอุปถัมภ์เป็นจำนวนกว่า ๓๐ แห่ง  ทั้งในส่วนที่สืบสานจากสมเด็จพระมหาธีรราชเจ้า  ในส่วนของสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ และโดยส่วนพระองค์เอง  ทั้งในด้านการศึกษา เช่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร วชิราวุธวิทยาลัย โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย โรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย โรงเรียนราชินี โรงเรียนราชินีบน โรงเรียนราชินีบูรณะ โรงเรียนวิเชียรมาตุ โรงเรียนสภาราชินี โรงเรียนศรียานุสรณ์ โรงเรียนจอมสุรางค์อุปถัมภ์ วิทยาลัยอาชีวศึกษาเสาวภา คณะพยาบาลศาสตร์  มหาวิทยาลัยมหิดล โรงเรียนสายน้ำผึ้ง โรงเรียนศรีอยุธยา โรงเรียนเพชรรัชต์ โรงเรียนเพชรรัตนราชสุดา โรงเรียนกองทัพบกอุปถัมภ์เพชราวุธวิทยา โรงเรียนสยามธุรกิจพณิชยการ สถาบันสันติราษฎร์บริหารธุรกิจ โรงเรียนพณิชยการสยาม ฯลฯ การสาธารณสุข เช่น วชิรพยาบาล โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ศิริราชพยาบาล ฯลฯ กิจการลูกเสือ-เนตรนารี และกิจการอาสาสมัครรักษาดินแดน  ตลอดจนการสังคมสงเคราะห์อื่นๆ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ  ทรงเป็นกำลังสำคัญในการเผยแผ่พระเกียรติคุณของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  โดยพระราชทานกำเนิด มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ในพระบรมราชูปถัมภ์ ทั้งยังทรงเป็นผู้นำในการอนุรักษ์มรดกสถาปัตยกรรมในรัชกาลที่ ๖  เช่น พระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน จังหวัดเพชรบุรี และ พระราชวังพญาไท ในบริเวณโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า อย่างไรก็ดี  แม้ทุกวันนี้จะได้เสด็จออกไปทรงปฏิบัติพระกรณียกิจนอกสถานที่น้อยลงเนื่องด้วยพระชนมายุที่สูงขึ้น  แต่ก็ยังพระราชทานพระวโรกาสให้ผู้แทนองค์กรต่างๆ  เฝ้ากราบทูลรายงานความก้าวหน้าพร้อมทั้งรับพระราชทานพระกรุณาโดยประการต่างๆ  อย่างต่อเนื่อง

สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ มีพระปณิธานอันแน่วแน่ในการทรงบำเพ็ญพระกรณียกิจ  ดังปรากฏในพระดำรัสที่พระราชทานในงานฉลองพระชนมายุ ๖๑ พรรษา ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๒๙ ณ  วชิราวุธวิทยาลัย ความตอนหนึ่งว่า

"ฉันขอกล่าวต่อท่านทั้งปวงว่า จะพยายามบำเพ็ญตนเพื่อประโยชน์แก่บ้านเมือง  ด้วยความจงรักภักดีต่อองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงเป็นพระประมุขของชาติ  ทั้งจะได้รักษาเกียรติศักดิ์แห่งความเป็นราชนารีในมหาจักรีบรมราชวงศ์ไว้ชั่วชีวิต"


องค์กรในพระอุปถัมภ   

ทรงเป็นนายกกิตติมศักดิ์   

• มูลนิธิเพชรรัตน-สุวัทนา

ทรงเป็นประธานกรรมการ   

• คณะกรรมการอำนวยการบูรณะพระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม
  
• มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ในพระบรมราชูปถัมภ์

ทรงเป็นผู้บังคับการพิเศษ   

• กองพันทหารราบที่  ๒ กรมทหารราบที่  ๑๕

ทรงเป็นนายทหารพิเศษ   

• กรมทหารม้าที่  ๑ รักษาพระองค์
  
• กรมทหารราบที่  ๑๑ รักษาพระองค์
  
• กรมนักเรียนนายเรือรักษาพระองค์  โรงเรียนนายรือ
  
• กรมนักเรียนนายเรืออากาศรักษาพระองค์  โรงเรียนนายเรืออากาศ
  
• กรมราชองครักษ์

ทรงรับไว้ในพระอุปถัมภ์   

• คณะลูกเสือแห่งชาติ
  
• ค่ายลูกเสือเพชรรัชต์
  
• ชมรมคนรักวัง
  
• มูลนิธิดุลยภาพบำบัดเพื่ออายุและสุขภาพ
  
• มูลนิธิพระราชนิเวศน์มฤคทายวัน
  
• มูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
  
• มูลนิธิวชิรพยาบาล
  
• มูลนิธิศรีรัตนโกสินทร์
  
• มูลนิธิหม่อมเจ้าหญิงพิจิตรจิราภา  เทวกุล
  
• มูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไท
  
• โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร จังหวัดปราจีนบุรี
  
• โรงเรียนกองทัพบกอุปถัมภ์  เพชราวุธวิทยา
  
• โรงเรียนเทศบาลปลูกปัญญา จังหวัดภูเก็ต
  
• โรงเรียนมหาวชิราวุธ  จังหวัดสงขลา
  
• โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
  
• โรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
  
• โรงเรียนเพชรรัชต์
  
• โรงเรียนศรีอยุธยา
  
• โรงเรียนสายน้ำผึ้ง
  
• โรงเรียนสยามธุรกิจพณิชยการ
  
• วัดพุทธปทีป กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร
  
• สถาบันสันติราษฎร์บริหารธุรกิจ
  
• สมาคมนักเรียนเก่าอังกฤษแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
  
• สมาคมมิตรภาพกีฬาแข่งนก
  
• สมาคมศิษย์เก่าพณิชยการสันติราษฎร์
  
• สมาคมสตรีอาสาสาสมัครรักษาดินแดน กรุงเทพมหานคร
  
• สมาคมสตรีอาสาสมัครรักษาดินแดนแห่งประเทศไทย
  
• สมาคมสตรีอาสาสมัครแห่งประเทศไทย
  
• สหพันธ์สมาคมสตรีอาสาสมัครรักษาดินแดนแห่งประเทศไทย
  
• สโมสรลูกเสือกรุงเทพ
  
• สมาคมสโมสรลูกเสือวิสามัญแห่งประเทศไทย
  
• สามัคคีสมาคม ในพระบรมราชูปถัมภ์
  
• สโมสรเนตรนารีเพชราวุธ
  
• สำนักงานอาสากาชาด สภากาชาดไทย

.
.
.
ขอขอบพระคุณข้อมูลและภาพจาก : http://www.royjaithai.com/P_pecharat.php

          สำหรับซุ้มรับและถวายดอกไม้จันทน์ที่ทางกรุงเทพมหานครจัดไว้มีด้วยกัน ๕ ซุ้ม ได้แก่ บริเวณท้องสนามหลวง (ด้านทิศเหนือ) ๓ ซุ้ม บริเวณท่าช้าง ๑ ซุ้ม และบริเวณทางเท้าฝั่งตรงข้ามพระแม่ธรณีบีบมวยผม ๑ ซุ้ม

          ทั้งนี้ กรุึงเทพมหานครได้ร่วมกับวัดต่างๆ จัดซุ้มรับและถวายดอกไม้จันทน์ ณ วัดต่างๆ ในพื้นที่กรุงเทพฯ จำนวน ๔๖ วัด ใน ๔๖ เขต ( ยกเว้นเขตที่มีพื้นที่ใกล้เคียงสนามหลวง ได้แก่ สำนักงานเขตพระนคร ดุสิต ป้อมปราบฯ และสัมพันธวงศ์ ) ประกอบด้วย

- วัดคลองเตยใน เขตคลองเตย
- วัดสุทธาราม เขตคลองสาน
- วัดพระยาสุเรนทร์ เขตคลองสามวา
- วัดบุญศรีมุนีกรณ์ เขตคันนายาว
- วัดเสมียนนารี เขตจตุจักร
- วัดราชโอรสารามราชวรวิหาร เขตจอมทอง
- วัดดอนเมือง เขตดอนเมือง
- วัดพรหมวงศาราม เขตดินแดง
- วัดรัชฎาธิษฐาน เขตตลิ่งชัน
- วัดปุรณาวาส เขตทวีวัฒนา
- วัดทุ่งครุ เขตทุ่งครุ
- วัดเวฬุราชิณวรวิหาร เขตธนบุรี
- วัดเจ้าอาม เขตบางกอกน้อย
- วัดสังข์กระจาย เขตบางกอกใหญ่
- วัดเทพลีลา เขตบางกะปิ
- วัดสะแกงาม เขตบางขุนเทียน
- วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร เขตบางเขน
- วัดราชสิงขร เขตบางคอแหลม
- วัดบุณยประดิษฐ์ เขตบางแค
- วัดมัชฌันติการาม เขตบางซื่อ
- วัดบางนาใน เขตบางนา
- วัดนินสุขาราม เขตบางบอน
- วัดภคินีนารถวรวิหาร เขตบางพลัด
- วัดหัวลำโพง เขตบางรัก
- วัดนวลจันทร์ เขตบึงกุ่ม
- วัดปทุมวนารามราชวรวิหาร เขตปทุมวัน
- วัดกระทุ่มเสือปลา เขตประเวศ
- วัดไผ่ตัน เขตพญาไท
- วัดวชิรธรรมสาธิตวรวิหาร เขตพระโขนง
- วัดจันทร์ประดิษฐาราม เขตภาษีเจริญ
- วัดบำเพ็ญเหนือ เขตมีนบุรี
- วัดปริวาสราชสงคราม เขตยานนาวา
- วัดดิสหงษาราม เขตราชเทวี
- วัดราษฎร์บูรณะ เขตราษฎร์บูรณะ
- วัดปลูกศรัทธา เขตลาดกระบัง
- วัดสาครสุ่นประชาสรรค์ เขตลาดพร้าว
- วัดบึงทองหลาง เขตวังทองหลาง
- วัดธาตุทอง เขตวัฒนา
- วัดยาง เขตสวนหลวง
- วัดลาดบัวขาว (ราชโยธา) เขตสะพานสูง
- วัดยานนาวา เขตสาทร
- วัดอยู่ดีบำรุงธรรม เขตสายไหม
- วัดอุดมรังสี เขตหนองแขม
- วัดหนองจอก เขตหนองจอก
- วัดหลักสี่ เขตหลักสี่
- วัดอุทัยธาราม เขตห้วยขวาง

          โดยพิธีถวายดอกไม้จันทน์ ตามวัดต่างๆ กำหนดจัดขึ้นตั้งแต่เวลาประมาณ ๑๕.๐๐ น. พร้อมกับส่วนกลางที่ท้องสนามหลวง

ขอน้อมส่งเสด็จพระองค์ท่านสู่สวรรคาลัย เสวยสุขในทิพยวิมาน

พระองค์ท่านจะอยู่ในใจพวกเราตลอดไป

ขอน้อมส่งเสด็จสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี สู่สวรรคาลัย